۱۳۸۸ بهمن ۱, پنجشنبه

پخش مناظره هاي سياسي تلويزيون؛ يك گام به پيش دو گام به پس

سپهر سعادت

شبكه جنبش راه سبز(جرس):خوشبيني ها به سياست جديد تلويزيون جمهوري اسلامي در پخش مناظره هاي سياسي دوام چنداني نداشت.مسئولان برنامه تلويزيوني "رو به فردا" در يك عقب نشيني آشكار اعلام كردند كه از اين پس اين برنامه را فقط در روزهاي پنجشنبه روي آنتن خواهند برد.
آنها قرار بود مناظره هاي سياسي را به مدت سه روز در هفته اجرا كنند اما پس از اظهارات "مصطفي كواكبيان" و "جواد اطاعت" به نمايندگي از جناح اصلاح طلب در اين برنامه،فشار محافظه كاران بالا گرفت و اينك "وحید یامین پور" مجري مناظره ها،دليل كاهش پخش اين برنامه را طاقت فرسا بودن كارهاي پيش تهيه آن عنوان كرده است.
عقب نشيني تلويزيون دولتي ايران از بازتاب دادن صداي منتقدان اتفافي غير منتظره نبود.اصلاح طلبان هيچ گاه فرصت كافي و برابر براي انتقال پيام هاي خود از دريچه صدا و سيما نداشته اند، اما در معدود زمانهايي كه سخنانشان شنيده شده پژواكي وسيع ميان افكار عمومي يافته است.در مناظره هاي برنامه رو به فردا نيز هر چند تلويزيون جمهوري اسلامي با جانبداري آشكار از جناح حامي حكومت نمايندگان اصلي اين جريان را مقابل چهره هاي كمتر مطرح جناح اصلاح طلب قرار داده است اما تاثير سخنان همين چهره هاي كمتر مطرح نيز بسياري را به ياد اين ضرب المثل قديمي انداخته كه "شتر خوابیده شم بلندتر از ... ایستاده است"!
و سرانجام؛پذيرش بحران
ايده برگزاري مناظره هاي تلويزيوني با هدف ريشه يابي اعتراض هاي انتخابات رياست جمهوري نخستين بار به صورت علني از سوي آيت الله هاشمي رفسنجاني رييس مجلس خبرگان رهبري مطرح شد.او اين پيشنهاد را در خطبه هاي نماز جمعه بيان كرد و توسط هزاران نمازگزار حامي جنبش سبز تشويق شد.هاشمي پس از ابراز اين سخنان امكان حضور دوباره در تريبون نمازجمعه را پيدا نكرد چرا كه تصميم گيران اصلي جمهوري اسلامي با برقراري هرگونه ديالوگ در آن زمان مخالف بودند. براي ماه هاي متمادي حكومت منكر وجود هر گونه بحراني در كشور بود و آيت الله خامنه اي رهبر جمهوري اسلامي نيز در ماه هاي اخير بارها خواهان آن شده بود كه بحث انتخابات يك موضوع پايان يافته تلقي شود.با اين حال برخي رفتارهاي حكومت در هفته هاي اخير نشان از پذيرش بحران توسط آنان دارد.
مناظره به مثابه سوپاپ اطمينان

برگزاري مناظره هاي تلويزيوني را مي توان اصلي ترين جلوه پذيرش بحران توسط حكومت دانست.درباره اين كه چرا مقام هاي عالي رتبه نظام جمهوري اسلامي حاضر به گفت وگويي هرچند حداقلي با مخالفان شده اند تحليل هاي متفاوتي منتشر شده است.برخي از ناظران مي گويند كه تجمع ده ها هزار نفري هواداران جنبش سبز در روز عاشورا به حكومت ثابت كرد كه حتي با كاربرد خشونت عريان قادر به خانه نشين كردن معترضان نخواهد بود.اين راهپيمايي گرچه به خشن ترين شيوه ها توسط پليس سركوب شد اما به شكاف درون نيروهاي حامي حكومت نيز دامن زد.بيانيه هفدهم "ميرحسين موسوي" در پيامد حوادث عاشورا كه حاوي راهكارهايي براي خروج حكومت از بحران بود نيز اين شكاف را عميق تر كرد.محافظه كاران ميانه رويي مانند "محسن رضايي" دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام خواهان توجه حكومت به مطالبات مطرح در بيانيه موسوي شدند و از مقام هاي عالي رتبه خواستند كه به صداي معترضان گوش فرا دهند.
پيشنهادها و توصيه هايي از اين دست در ابتدا با حملات لفظي شديدي از سوي تندروهاي حامي حكومت روبرو شد اما زماني كه كارناوال سازماندهي شده طرفداران آقای خامنه اي در روز نهم دي به خيابان ها آمدند استراتژيست هاي اين جناح با نمايشي از اعتماد به نفس فرصت را براي شنيدن صداي مخالفان هرچند به صورت حداقلي فراهم ديدند.

مقام هاي حكومتي مدعي اند كه در روز نهم دي قدرت خود را به رخ مخالفان كشيده اند و اكنون مي توانند از موضع قدرت روبروي نمايندگان جناح معترض بنشينند.با اين حال مخالفان، اعتماد به نفس دولت را كاذب و پوشالي مي دانند و مناظره هاي كنوني تلويزيون را نيز يادآور فعاليت هاي احزاب دولت ساخته رژيم پهلوي مانند "ايران نوين" و "مردم" ارزيابي مي كنند كه در بحبوحه حركت هاي اعتراضي مردم با طرح انتقادهاي نه چندان جدي از رژيم به فكر ايجاد سوپاپ اطميناني براي حفظ وضع موجود بودند.
در جستجوي اعتماد از دست رفته

سوپاپ اطميناني كه جمهوري اسلامي در قالب پخش مناظره هاي تلويزيوني ايجاد كرده حاوي ايرادهاي ساختاري است.

مجري اين مناظره ها يعني "وحيد يامين پور" فارغ از التحصيل دانشگاه امام صادق و نويسنده يكي از تندرو ترين پايگاه اينترتني حامي حكومت (رجانيوز) است. جانبداري هاي او در حمايت از ميهمانان حامي حكومت چنان صريح و آشكار است كه مخاطبان عادي نيز به راحتي بدان پي مي برند.
اختلاف سطح ميهماناني كه به مناظره نيز دعوت مي شوند نيز در نوع خود قابل توجه است.متوليان اين برنامه ژنرال هاي جناح محافظه كار يعني كساني مانند"حسين شريعتمداري"،"مهدي كلهر"،"وحيد جليلي"و ...را روبروي چهره هايي از اصولگرايان معتدل و اصلاح طلبان متوسط قرار داده و مناظره اي با سطوح نامتوازن را به اجرا گذاشته اند.اما همین چند مناظره پحش شده حکایت از برتری اصلاح طلبان متوسط بر ژنرالهای محافظه کار دارد. مردم می گویند اگر چهره های اصلی اصلاح طلب امکان مناظره می یافتند چه می شد؟ بی خود نیست آکه آنها را زندان کرده اند و با شاگردانشان مناظره گذاشته اند

ميان برنامه هايي هم كه لابلاي اظهارات ميهمانان مناظره ها تا اين مدت پخش شده سوگيري هاي حكومتي شديدي داشته است.استفاده پياپي از اظهارات آقای خامنه اي درباره بصيرت نخبگان روي تصاويري از سريال امام علي كه در آن معاويه و عمروعاص مشغول توطئه عليه حكومت هستند حاوي اين پيام آشكار است كه از نگاه صدا و سيما مخالفان آقای خامنه اي فتنه گراني توطئه انديش هستند.
مشخص نيست كه رويه مناظره ها در هتفه هاي آينده تا چه حد متفاوت از گذشته خواهد بود.مجري اين برنامه گفته كه در دور جديد آيتم هاي جديدي مانند مصاحبه هاي مردمي و خلاصه اي از مهم ترين اخبار هفته به برنامه اضافه خواهد شد. ناظران معتقدند كه هدف از گنجاندن آيتم هاي جديد كم كردن زمان ابراز نظر براي مخالفان دولت و امكان تقطيع سخنان آنان از طريق پخش اين ميان برنامه هاست.در اين حال ليستي از ميهمانان هفته هاي آينده مناظره هاي تلويزيوني توسط برخي پايگاه هاي حامي حكومت اعلام شده كه نشان مي دهد رويه گذشته مسولان تلويزيون در دعوت از چهره هاي شاخص محافظه كار و چهره هاي كمتر شناخته شده از جناح اصلاح طلب همچنان برقرار است.اصلاح طلبان مي گويند تا زماني كه رهبران جنبش سبز امكان حضور در رسانه ملي و سخن گفتن رودر رو با مردم را پيدا نكنند شركت افراد رده پايين مخالف دولت نمي تواند اعتماد از بين رفته ميليونها ايراني را نسبت به حكومت بازسازي كند.
راه سبز

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

از نظر و لطف شما متشكرم.